Flawonoidy – dobro prosto z roślin

Flawonoidy

Flawonoidy (inaczej zwane związkami flawonowymi, bioflawonoidami czy flawonami) są to naturalne związki wytwarzane przez rośliny. W źródłach roślinnych zidentyfikowano kilka tysięcy flawonoidów, a ich liczba nadal rośnie. Wykazują one szerokie działanie prozdrowotne, m.in. przeciwalergiczne, przeciwwirusowe, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, rozszerzające naczynia oraz hamujące peroksydację lipidów.
Zależnie od przekształceń strukturalnych związki flawonoidowe dzieli się na klasy:
– Flawonole (kwercetyna, fisteina, kemferol, mirecytyna, morina)
– Flawanole (katechina, epikatechina, epigallokatechina)
– Flawanony (naryngina, naryngenina, hesperetyna, hesperedyna)
– Izoflawony (genisteina, daidzeina)
– Antocyjany (cyjanidyna, malwidin, pelargonidyna)
– Flawony ( luteolina, apigenina, diosmetyna).
Powyższe związki są wszechobecne w roślinach, stąd stanowią istotny element diety człowieka. Szacuje się, że w ciągu dnia spożywamy około 1 g związków flawonoidowych.

Gdzie znajdują się flawonoidy?

Duże ilości flawonoidów znajdują się w owocach, warzywach oraz ziołach. Występują we wszystkich częściach roślin. Natomiast największe ilości są w powierzchniowych warstwach roślin np. w skórce i bezpośrednio pod skórką owoców. Ich zawartość w owocach i warzywach zależy głównie od czynników środowiska, takich jak nasłonecznienie, temperatura i stopień dojrzałości.
Bogatym źródłem flawonoidów w diecie są:
– owoce o barwie czerwonej i granatowej – aronia, czarna porzeczka, jeżyna, granat, maliny, borówki, jagody, czarny bez, truskawki;
– owoce cytrusowe – pomarańcze, grejpfruty, cytryny;
– inne owoce: dzika róża, rokitnik pospolity, owoce głogu, jabłka;
– warzywa: buraki ćwikłowe, brokuły, cebula, pomidory, czerwona kapusta, bakłażan, czosnek, czerwona papryka, sałata, kapusta włoska, seler, pietruszka;
– nasiona roślin strączkowych: fasola, groch, soja;
– przyprawy oraz zioła np. młody pieprz, rozmaryn.

Korzyści zdrowotne

Flawonoidy wykazują wiele drogocennych dla zdrowia właściwości. Działają przeciwnowotworowo, przeciwzapalnie, przeciwmiażdżycowo, a także są silnymi przeciwutleniaczami. Ponadto wykazują właściwości moczopędne, obniżają ciśnienie krwi, wspomagają pracę wątroby. Również wzmacniają odporność organizmu, a także działanie całego układu krwionośnego.

· Otyłość, zespół metaboliczny
Otyłość jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie. Konsekwencje nadwagi są bardzo niebezpieczne dla zdrowia. Ważnym elementem terapii jest zmiana stylu życia, w tym odpowiednia dieta. Istnieją badania dowodzące, iż flawonoidy mogą poprawić parametry antropometryczne w otyłości, metabolizm lipidów i metabolizm glukozy. Warto, aby dieta była ich bogatym źródłem.

· Miażdżyca
Miażdżyca jest chorobą wieloczynnikową o złożonej patogenezie. W badaniach wykazano, iż flawonoidy zmniejszają odczyn zapalny, powstający w procesach miażdżycowych w naczyniach krwionośnych.

· Choroby układu krążenia
Liczne badania wykazały, że dieta bogata w duże ilości flawonoidów wpływa pozytywnie na stan układu krwionośnego. Związki roślinne uelastyczniają i wzmacniają naczynia, utrudniają zlepianie płytek krwi.

· Stres oksydacyjny
Odpowiednie funkcjonowanie organizmu determinowane jest przez równowagę̨ oksydacyjno-antyoksydacyjną. Nadmiar stresu oksydacyjnego leży u podstaw rozwoju wielu chorób, zwłaszcza cywilizacyjnych. Zanieczyszczenie środowiska, stres, brak aktywności fizycznej oraz nieprawidłowa dieta są̨ jednymi z powodów wytwarzania zwiększonej ilości wolnych rodników. Badania sugerują, że flawonoidy mogą pomóc zmniejszyć nasilenie procesów zapalnych, tym samym wpłynąć na ograniczenie rozwoju wielu chorób. Są jednymi z najskuteczniejszych naturalnych antyoksydantów. Chronią one komórki naszego organizmu przed uszkodzeniami i niekorzystnymi przemianami.

· Cukrzyca
Według badań cukrzyca, jest jedną z najczęstszych chorób społecznych. Negatywne powikłania cukrzycy dotyczą̨ głównie układu naczyniowego. Na powstawanie wielokierunkowych zaburzeń w cukrzycy ma wpływ, także stres oksydacyjny, który jest skutecznie niwelowany poprzez działanie flawonoidów.

· Nowotwory
Obecnie nowotwory stanowią̨ poważny problem zdrowotny. Badania potwierdzają, że wraz ze wzrostem spożycia flawonoidów zmniejsza się ryzyko niektórych nowotworów u ludzi.

Dlaczego warto stosować flawonoidy w ich naturalnej postaci?

Stosowanie flawonoidów zawartych w roślinach, wykazuje silniejsze działanie na organizm niż suplementowanie czystych wyizolowanych związków flawonoidowych. Związane jest to z tzw. działaniem synergistycznym – jeden składnik wzmacnia właściwości drugiego. Składniki zastosowane oddzielnie mogłyby wykazywać słabsze działanie niż podawane razem.

Podsumowanie

Flawonoidy są ważnym elementem naszej codziennej diety i warto dostarczać je z pożywieniem każdego dnia w odpowiedniej ilości. W świetle aktualnych danych można stwierdzić, że flawonoidy mogą stanowić wsparcie w terapii wielu zaburzeń zdrowotnych. Warzywa i owoce są ich najlepszym źródłem, stąd należy dbać o ich podaż w diecie.